“Bir damla tedbir bir kova devadan yeğdir’’
Yang Sheng daha önce hiç duymadığınız halde Çin tıbbının en önemli kavramı olabilir. Doğrudan çevirisi “Hayatı beslemek”tir. Açmak gerekirse Yang Sheng; uzun, bilge ve mutlu bir hayat için tüm benliğinizi dengelemenize yardımcı olur. Temel Prensipler, Yang Sheng Uygulama, Mevsime Uygun Kendini İyileştirme adlı 3 bölümden oluşan bu kitapta, şu anda Batı’da benzerlerine kıyasla pek bilinmeyen Yang Sheng’in prensipleri anlatılacak. En önemlisi bu sistemi kolaylıkla hayatınıza nasıl adapte edeceğiniz gösterilecek.
Yang Sheng’in vücuda yaklaşımı oldukça farklıdır, tam da bu yüzden değerlidir. Batı tıbbı hastalıklar için önlem almaya odaklanmaz. Dolayısı ile biz de hastalanıncaya kadar zaten sağlıklı olmamız gerektiğini varsayarız. Hastalanınca da durumun altında yatan sebebi aramaktansa semptomlarımızı toplu bir şekilde iyileştirmeye bakarız.
Oysa eski çağlarda, Çin’de hastalanmanız, önleyici tıbbın başarısızlığı olarak görülürdü. Yang Sheng’in prensibi; ufak sağlık sorunlarını bunlar belirdikçe halletmek ve böylelikle büyük sağlık sorunlarının ortaya çıkışını engellemektir. Eski bir Çin atasözü şöyle der: “Hastalıkları tedavi etmek için ortaya çıkmalarını beklemek, susayıncaya kadar kuyu kazmaya başlamamaya benzer.”
Dengede misiniz?
Çin tıbbı vücudun fiziksel, duygusal ve ruhani açıdan nasıl işlediğine dair derin fikirlere sahiptir. Ama aynı zamanda vücudun enerji açısından nasıl işlediğine de eğilir; çünkü sizin bütün bunların bir araya gelmesi ile var olduğunuzu düşünür. Felsefesi şudur: Tüm hastalıklar enerji akışındaki bir aksaklıktan meydana gelir. Bu da herhangi bir semptoma rastlamadan önce gerçekleşir. İyi haber şu ki farkına varılamayan bu ufak enerji dengesizliklerini daha ileriye gidip bariz fiziksel semptomları ortaya çıkarmadan düzeltebiliriz.
“Bin kilometrelik bir yolculuk tek bir adımla başlar.”
Taoizm 5000 yıldan öncesine dayanan bir Çin felsefesi ve yaşam bilimidir. Çin tıbbının felsefi temelidir. “Tao” kelimesi “yol” anlamına gelir. Bu yol doğanın ve evrenin yoludur. Taoizm vücudunuzu, zihninizi, ruhunuzu ve her birinin bir diğerini ve evreni etkilediğini anlamakla ilişkilidir. Evrendeki her şey yaşam enerjisinden (Qi) meydana gelir. Evrenin bir parçası olduğumuz için biz de enerjiden meydana geliriz. Bizi etrafımızdaki her şeye derinden bağlayan da budur. Çin tıbbı insan vücudunu küçük bir evren olarak görür.
Yin ve Yang, ahenk ve dengeyi temsil eder. Evrendeki her şeyin vücudunuz ve sağlığınız da dahil olmak üzere sürekli değişen iki karşıt güçten meydana geldiğini söyler. Yin negatifken Yang pozitiftir. Yin kadınsı, Yang ise erkeksidir. Yin pasif, Yang ise aktiftir. Yin yavaş Yang ise hızlıdır. Karşıtlardır evet ama birbirleri olmadan da varlıklarını sürdüremezler. Sağlık için her ikisinin de vücudunuzda yaklaşık eşit olması gerekir. Bu dengeyi sağlamak için neyinizin Yin neyinizin ise Yang olduğuna bakmalısınız.
Qi, birçok farklı şekilde açıklanabilir: Enerji, yaşam kuvveti, var olan her şeyin temeli, hayat titreşimi… Tümüyle hareketsiz oturduğunuz da bile içinizde bir hareketlenme vardır. Organlarınız çalışır. Kalbiniz atar. İçinizdeki sıvılar hareket eder. Tüm bu farklı enerji tipleri nefesinizle birlikte Qi’nizi meydana getirir. Duyduğum en iyi Qi açıklamalarından birisi şöyledir: Kendinizi bir dalga olarak hayal edin. Aynı anda hem tekil bir dalga hem de okyanusun bir parçasısınız. Qi sizindir ama bunu bütün gezegenle paylaşırsınız.
“Mükemmele ulaşanlar, boğazlarına kadar nefes alabilen sıradan insanların aksine topuklarına kadar nefes alırlar.”
Nefes alışımız çoğumuzun üzerinde durmadığı bir konudur. Olup gider. Ama bir düşünün: Bizzat hayatınız bir nefes alımı ile başlamadı mı? Haftalarca yemek yemeden, günlerce su içmeden yaşayabilirsiniz. Ama sadece birkaç dakika nefes almadan durabilirsiniz. Nefes almak derin bir derya, hem bilinç dışı bir eylem hem de hayati bir unsurdur.
Size tam bu noktada kitapta ilgimi oldukça çeken Çin’in gülümseme nefeslerinden bahsetmek istiyorum.
Sinirlerinizi azaltmak için karaciğerinize gülümseyin,
Korkunuzu azaltmak için böbreklerinize gülümseyin,
Kederinizi dağıtmak için ciğerinize gülümseyin,
Hüznünüzü gidermek için kalbinize gülümseyin,
Kaygınızı azaltmak için midenize gülümseyin!
Gözlerinizden yaşlar gelene kadar gülmekten iyisi yoktur. Gülmek en iyi ilaçtır. Çinlilerde bu fikirdedir. Bu teoriye göre gülmeyle açığa çıkan enerji titreşimlerinin vücudunuz üzerinde hem duygusal hem fiziksel iyileştirici etkileri vardır. Belli bir biçimde gülmenize de gerek yok çünkü vücut gerçek gülme ile zorlama gülmeyi ayırt edemez. Gülmek bulaşıcıdır.
“Uyku, sağlığımızla vücudumuzu birbirine bağlayan altın zincirdir.”
Eğer uyuyamıyorsanız Çin tıbbının ilk düşüncesi sizde bir Yin ve Yang dengesizliği bulunduğu yönündedir. Yang enerjisini sizi sıcak, enerjik, zinde ve tüm gün boyunca hareketli tutan bir ateş gibi düşünün. Geceleri Yin enerjisinin devreye girmesi gerekir. Bu sizi uyurken fiziksel ve zihinsel anlamda soğutan, besleyen, onaran ve yenileyen enerjidir. Kitapta tam bu noktada en iyi uyku için en doğru zamanda yapmanız gerekenler çok güzel bir şekilde sıralanmış. En iyi gece uykusu için çeşitli teknikler anlatılmış.
"Durmadan açılıp kapanan kapının menteşesi pas tutmaz, akan su asla durgunlaşmaz.”
Hareket edin, sevdiğiniz egzersizleri yapın, ne yapacağınızı planlayın, istikrarlı olun, iradenizi kollayın ve vücudunuza kulak verin.
“Her insanın uzun ömürlülüğü nihayetinde gönlünün rahatlığına bağlıdır. Endişelendiğinizde, size yolu gösteren ipin ucunu kaybedersiniz. Sinirlendiğinizde ise kendinizi kaybedersiniz.”
“Duygularınızı kontrol altında tutmazsanız onlar sizi kontrol eder.”
Duygularınız ve bulundukları organlarınızı biliyor musunuz?
Duygularınız aslında hangi organınızı tamir etmeniz gerektiğini işaret eder:
Öfke: Karaciğer
Korku: Böbrekler
Keder: Akciğer
Neşe/Heyecan/Kaygı: Kalp
Evham: Mide ve Dalak
Çinliler şuna inanır: Duygularınızı kabul ederseniz sağlığınızı da yola getireceksiniz. Kendinize hislerinizi ifade etmek için izin vermeniz hem önemli hem de sağlıklıdır. Hayat her türlü duygusal tepkiyi ortaya çıkarır bu normaldir. Ama bu duygulardan birinin sizi tümüyle etkisi altına alması dengeli bir durum değildir. Duygunuzun farkına varın ve adını koyun; örneğin, ‘endişeli hissediyorum’ deyin. Bu duyguya sahip olma hakkınızın olduğunu düşünün ve duygunuzu kabullenin. Özellikle sizi rahatsız eden bir duygunuz varsa, Mantak Chia bu etkili duygudan çıkma tekniğini önermiştir:
Kendinize bu duygunun sizi kötü bir insan yapmadığını ve bu durumdan öğrendikleriniz ile kendinizi geliştirebileceğinizi söyleyin.
Sizi rahatsız eden duyguyu düşünün. Bunu açığa çıkaranın ne olduğunu biliyor musunuz?
Şimdi tümüyle bu duyguya teslim olun. Duyguyu büyütün, ona bağırıp çağırın, ayakuçlarınıza kadar hissedin.
Titreyin. Tüm vücudunuzu en az bir dakika ciddi anlamda titretin. Duyguyu serbest bıraktığınızı ve vücudunuzdan kovduğunuzu hissedin.
Derin bir nefes alıp verin. Duyguyu bu nefesinizle dışarı attığınızı hayal edin. Duyguya artık gidebilirsin deyin.
Duygunun size anlatmaya çalıştığı şeyin ne olduğu üzerinde düşünün.
Yang Sheng adlı bu kitapta öğreneceğiniz birçok egzersiz yöntemi ile duygularınızı dönüştürmeyi öğrenebilirsiniz.
Duygularınız ile başa çıkamıyorsanız, kafanızın çok dağınık olduğunu hissediyorsanız, kaygılı hissediyorsanız, endişelenmeden yapamıyorsanız, sağlıklı düşünemiyorsanız yapmanız gereken egzersiz önerilerini bu kitapta bulabilirsiniz. İşleri akışına bırakmayı ve olduğunuz gibi davranmayı öğrenerek hayatınızı tüm potansiyeliniz ile yaşayabilirsiniz.
Unutmayın ki “Aklınız kuvvetliyse tüm zorluklar kolaylaşacak, aklınız zayıfsa tüm kolaylıklar zorlaşacaktır.” Kendiniz üzerinde sıkça düşünün, çünkü “Başkasını bilmek irfan, kendini bilmek aydınlanmadır.’
Her gün bir iyilik yapın. Antik Taoizm inançlarından biri, 3000 iyilik yaparsanız ölümsüzlük elde edeceğinizi söyler! (Biz Müslümanlar bunun dünyasal olarak mümkün olmayacağını bilsek de) Şöyle düşünün insanlara iyi davranmak ve cömert bir ruha sahip olmak sizi daha sağlıklı bir vücut ve zihinle huzur hissiyle, iyilikle ve saygıyla ödüllendirir.
Mutlaka okumanızı önerdiğim Yang Sheng adlı bu kitapta sağlığınızı dönüştürmek için pratik ve basit yöntemler bulabilirsiniz. Yang Sheng çok geniş bir konu ama bu kitap konuya giriş için iyi bir başlangıç. Günlük hayatınızda ufak değişiklikler yaparak ilk adımı atabilirsiniz. Unutmayın ki Tao’ya uygun yaşam huzurlu, sakin bir memnuniyet halidir- her şeyi başaracağım diye stres yapmanız gerekmez. Daha azını yapın, daha fazlası ‘olun’.
‘Güzellik suratta değildir. Güzellik kalpte yatan bir ışıktır.’